Elke maand brengen wij u onze ingediende punten voor de gemeenteraad en de raad voor maatschappelijk welzijn: - Problematiek van watervervuiling en bodemerosie - De toekomst van het (nieuwe) lokaal dienstencentrum - Toegankelijk openbaar sanitair

Problematiek watervervuiling en bodemerosie: opvolging van WaterLandSchap Westhoek vanuit de stad

Op 27 maart ging in het auditorium van dit gebouw, op initiatief van de Milieuraad en de stad, de info- en debatavond “HELDER” door. Het thema sloot perfect aan op onze interpellatie van 5 februari, begin dit jaar, namelijk: de reeds vele jaren aanslepende problematiek van systematische bodemerosie, watervervuiling door pesticiden en nutriënten, en de gevolgen voor de drinkwatervoorziening en waterberging, toegespitst op Ieper.

Het grote succes van deze avond betreft vooral de opkomst: 250 mensen of een letterlijk bomvolle zaal voor dergelijke ‘ernstige’ problematiek is wel opmerkelijk. Het is duidelijk dat de problematiek eindelijk doorsijpelt naar de bredere bevolking.

Helaas kregen we geen plausibele antwoorden op de vraag hoe de aanpak binnen het werkgebied van WaterLandSchap Westhoek, en dus concreet binnen Heuvelland en Ieper, verder zal evolueren.

Spijtig genoeg sloeg de Vlaamse minister van Landbouw en Omgeving, dhr Jo Brouns, de bal volledig mis door de verantwoordelijkheid voor de vervuiling voor een groot deel door te schuiven naar Noord-Frankrijk en naar de industrie. Immers, er vloeit geen druppel water vanuit Noord-Frankrijk over de West-Vlaamse heuvels naar Ieper, ten tweede bevinden mogelijke bronnen van vervuiling vanuit de industrie zich stroomafwaarts van de Ieperse waterwinningsgebieden. Problemen verschuiven is niet problemen oplossen.

Daartegenover stond het duidelijke betoog van de Nederlandse professor Den Boer over de enorme, sluipende invloeden van pesticiden en nutriënten, zowel in ons drinkwater als het bredere leefmilieu. Het was opvallend stil in de bomvolle zaal …

Uit de presentatie van Ine Soenen over WaterLandSchap Westhoek onthielden we vooral dat het nu wachten is op de opstart van de tweede fase binnen het project, namelijk het landinrichtingsproject waarbij, na de ervaringen met de proefprojecten uit de voorbije 4 jaar, systematische maatregelen voor een definitieve en duurzame aanpak samen met de landbouwers moeten uitgerold worden.

In mijn tussenkomst van 5 februari wees ik op de nieuwe kansen die zich aanmelden voor het herstel van het zelfreinigende en erosiebufferende vermogen van onze waterlopen, dankzij de maatregelen binnen het kader van het nieuwste Mest Actie Plan: vanaf 1 januari van DIT jaar, moeten bufferzones van 5 meter aan weerszijden van de beekoevers en de akkers gerespecteerd worden op een groot deel van ons landbouwgebied. Zoals u weet pleiten wij er al meer dan 20 jaar voor om langs onze waterlopen houtachtige vegetaties op de oeverstroken te voorzien, zodat deze als een levende buffer in staat zijn om drie essentiële ecosysteemdiensten te realiseren:

1. Bufferen van zowel vlakte- als oevererosie in de beekvalleien.
2. Opvangen en neutraliseren van inspoelende pesticiden
3. Opvangen en neutraliseren van de afspoelende meststoffen

Dankzij de nieuwe afstandsregels wordt dit dus perfect mogelijk.

Onze vragen:

• Ieper maakt als initiatiefnemer deel uit van de stuurgroep en kerngroep van WaterLandSchap Westhoek, wij vernemen dus graag welke nieuwe stappen er intussen gezet (of voorbereid) worden binnen het project WLS om de gekende problematieken nu eindelijk resoluut en systematisch aan te pakken.
• We vernemen graag of de nieuwe afstandsregels die vanaf 1 januari gelden, intussen ook tot een vernieuwde aanpak met betrekking tot de erosiebestrijding mochten inspireren.
• is er intussen vanuit WLS contact gezocht met de grote agro-industriële bedrijven in de regio, om de nodige maatregelen voor een volwaardig landinrichtingsproject mede financieel te ondersteunen? We weten allemaal dat deze bedrijven grote winsten maken en hun bedrijvigheid uitbreiden, maar dan wel ten koste van onder meer onze milieu- en waterkwaliteit.

Nieuw lokaal dienstencentrum: inrichting en functionaliteit volgen de 9 B’s

In de kadernota van het managementteam van april 2024 lezen we onder andere: “Nieuw lokaal dienstencentrum: zoektocht naar geschikte locatie, dringend aan vernieuwing toe.”
In het verleden werden hierover in de gemeenteraad al vragen gesteld, logischerwijs kregen we nu, in functie van de opmaak van het nieuwe meerjarenplan door de huidige bestuursploeg, graag een duidelijk zicht op de plannen voor en de visie op een nieuw of vernieuwd dienstencentrum.

We merken dat het doelpubliek van de meeste dienstencentra de voorbije jaren wat beperkt blijft tot gepensioneerde mensen, terwijl er in Ieper zeker nood is aan nabije en laagdrempelige dienstverlening voor minder kansrijke medeburgers en iedereen die op een andere manier op hulp is aangewezen. Vanuit Groen Ieper zien we in de vernieuwing van het lokaal dienstencentrum dan ook een kans om de bredere bevolking te bereiken en zich te profileren als een dienstencentrum voor alle Ieperlingen.

Concreet pleiten we er bijvoorbeeld voor om binnen het centrum loketruimte te voorzien voor een ‘antennepunt’ voor het OCMW, met zitdagen van de sociale diensten alsook voor de dienst burgerzaken. Verder ook:

• Een ‘antennepunt’ voor de politie die zo sneller hulp kan bieden bij crisismeldingen of meldingen door toeristen.
• Gespreksruimtes voor welzijnsorganisaties
• Sanitair met douches, zowel voor daklozen als voor mensen die niet over sanitaire voorzieningen beschikken en geen netwerk hebben om zich te verhelpen.
• Voldoende grote kluizen waar daklozen persoonlijke bezittingen in kunnen opbergen. De kluisjes die de stedelijke bibliotheek aanbiedt zijn hiervoor niet bedoeld en bovendien niet groot genoeg.

Tenslotte vinden we het belangrijk om te blijven inzetten op betaalbare maaltijden voor kansarme mensen. Bestaat er een systeem van sociaal tarief voor deze mensen? We zien op de website dat een maaltijd 10 euro kost. Dat is te hoog voor mensen in armoede, meestal bedraagt het kansentarief tussen 2 en 5 euro.

We vernemen ook dat door de toenemende vraag naar maaltijden de keuken in de Kersencorf te klein wordt om aan deze vraag te voldoen. We vroegen ons dan ook af of hier niet kan worden samengewerkt met de keuken van het Woonzorgcentrum, zowel voor de keukenfaciliteiten als voor ruimte om de maaltijden te nuttigen.

Ook willen we het belang van participatie naar voren schuiven bij de opmaak van het ‘programma van eisen' voor een nieuw centrum. Afhankelijk van welke noden het bestuur met een toekomstig dienstencentrum wenst in te vullen kunnen dit senioren, thuislozen, mantelzorgers, ervaringsdeskundigen, vrijwilligers, personen in armoede, minder mobiele mensen of personen uit andere doelgroepen zijn.

We beseffen dat het stadsbestuur voor een grote budgettaire uitdaging staat. Maar gezien dit over basisdienstverlening gaat en dit zo hoog in de prioriteitenlijst van de kadernota staat, vinden we het belangrijk om dit hier onder de aandacht te brengen.

Als samenvatting stel ik het bestuur graag volgende vragen:

• Welke stappen werden er al gezet om een nieuw dienstencentrum te voorzien, zijn er locaties op het oog? En wat is bepalend in de locatiekeuze?
• Hoe zal u ervoor zorgen dat het nieuwe dienstencentrum inclusief en toegankelijk wordt volgens de 9 B’s : Bereikbaarheid, Beschikbaarheid, Betaalbaarheid, Bruikbaarheid, Begrijpbaarheid, Betrouwbaarheid, Bekendheid, Begripvol en Betreedbaarheid ?
• Welke diensten en zogenaamde ‘antennes’ wil u in het vernieuwde centrum huisvesten?
• Welke doelgroepen wil u bereiken en hoe zal u de moeilijk bereikbare kansarmen en daklozen integreren binnen de werking van het centrum?
• Kan er voor warme maaltijden worden samengewerkt met de keuken van het woonzorgcentrum?
• Is er nog mogelijkheid tot participatie over de aanpak en werking van het nieuwe centrum?

Ieper: toeristische stad waar iedereen welkom is.

Mag ik even op uw inlevingsvermogen beroep doen? Stel je voor dat je als bezoeker met een beperking naar Ieper reist. Je komt aan en hebt dringend nood aan een toegankelijk toilet. Je medereizigers haasten zich naar de dienst Toerisme en krijgen er de brochure ‘Aangepast Sanitair Westhoek’ in handen. Daarin staan er 18 plaatsen in Ieper waar je een toegankelijk toilet kan vinden.

Wat een degelijke bron van informatie lijkt, blijkt echter nogal wat gebreken te vertonen.

Toegankelijkheid betekent dat openbare ruimtes vlot bereikbaar, betreedbaar en bruikbaar moeten zijn, ook voor mensen met beperkingen. De richtlijnen hiertoe staan klaar en duidelijk in ‘Het Handboek Toegankelijkheid Openbare Gebouwen’, uitgegeven door de Vlaamse Overheid en ongetwijfeld gekend en gehanteerd door onze stedelijke diensten.

Voor openbare toiletten betekent dit onder meer dat de toegang tot het gebouw vlot te herkennen, te vinden en voor elke gebruiker vlot toegankelijk moet zijn en geschikt om overweg te kunnen met hulpmiddelen als rollator, rolstoel…

In de brochure ‘Aangepast Sanitair Westhoek’ werden daarvoor verschillende technische criteria onderzocht maar er ontbreekt een essentieel element, namelijk de openingsuren van de locaties. Na onderzoek blijkt dat er geen enkel openbaar toilet nog open is na 19u, sommigen zijn maar een paar uur per week (bv in kerken) of per dag (station, De Lijn) te gebruiken. Concreet gevolg: wie na de Last Post nog snel naar het toilet wil alvorens op de bus te stappen, moet zijn of haar plas urenlang ophouden.

Ook op de website van de stad of in de Ieperse toeristische brochure 2025, vinden personen met een beperking weinig bruikbare informatie. Zo verneemt men wel dat je met de rolwagen op 9 plaatsen de vestingwandeling kan opstappen, maar niet dat de afdaling bij de Menenpoort enkel met trappen kan, en dus niet geschikt is voor rolstoelgebruikers. Dat is nochtans essentiële info om onaangename verrassingen te vermijden. We stellen dan ook voor om dergelijke praktische informatie in samenwerking met de stedelijke adviesraad voor toegankelijkheid uit te zoeken en systematisch op te nemen in alle informatieve media die de stad publiceert.

In deze context vernemen we dat er plannen zijn om langs de vestingen in de Kauwekijnstraat een nieuw toilet te installeren. Zou het niet nuttig kunnen zijn om daar ook een ‘Changing Room’ te installeren, namelijk een ruimte waar volwassen personen kunnen ververst worden, met een tillift en verzorgingskussen en voldoende plaats voor de rolstoel en de verzorgingspersoon. De meeste toeristische steden hebben dergelijke voorziening al geïnstalleerd op een centrale plaats in de stad. Deze plaats nabij de Menenpoort is ideaal om incontinente mensen na de Last Post te helpen, vooraleer zij de bus opgaan.

De vraag naar dergelijke voorzieningen door de Stedelijke Adviesraad voor Toegankelijkheid dateert intussen al van 2021.

We vragen dus dat het stadsbestuur erop wil toezien dat mensen met een beperking op korte termijn correcte informatie kunnen krijgen over de toegankelijkheid van de sanitaire voorzieningen binnen onze stad en deelgemeenten,
en ten tweede: dat voorzien wordt in de noodzakelijke infrastructuur zodat mensen met beperkingen op bezoek in de stad, zich in alle omstandigheden comfortabel en hygiënisch kunnen (laten) verzorgen.

Immers, iedereen moet zich echt welkom voelen in onze stad.