Groen op de raad juni 2025
01 Juli 2025

Elke maand brengen wij u onze ingediende punten voor de gemeenteraad en de raad voor maatschappelijk welzijn:
- Interpellatie toeristische helikoptervluchten boven de Ieperboog
- Verwaarlozing en verval bedreigen geklasseerde en beschermde monumenten
- Waterkwaliteit en waterzuivering in het landelijk gebied, inzet van de IBA’s
- Inschrijvingsgeld Ieperse academie
- Verkeersveiligheid in Brielen, herinvoer zone 30km/u
Interpellatie toeristische helikoptervluchten boven de Ieperboog
GROEN Ieper is behoorlijk verontwaardigd over de samenwerking die de stad aanging met TORAN Heli Services & Academy, het bedrijf uit Wevelgem dat helikoptervluchten en pilootopleidingen aanbiedt.
In de promotie lezen we:
“Er bestaan 3 verschillende helikoptertours: 30, 45 of 60 minuten. Telkens vanuit Wevelgem en voor maximum 3 personen. Wedstrijd: win een helikoptervlucht boven Flanders Fields. In samenwerking met Toran maak je kans om één van de drie helikoptervluchten te winnen." Uiteraard alleen toegankelijk voor wie het kan betalen, want toerisme voor iedereen is dit zeker niet.
Onze toeristische dienst maakt promotie om helikopters vanuit Wevelgem te laten vliegen boven de Ieperboog en dus boven de landschappen en bossen van het zuiden tot het noorden van Ieper, waar de Eerste Wereldoorlog 4 jaar lang vernietigend tekeerging. Het gaat hier om gebieden waar dagelijks vele honderden bezoekers, waaronder vele buitenlanders, de landschappelijke getuigenissen, begraafplaatsen en monumenten uit deze dramatische episode opzoeken, vaak ook om hun gesneuvelde familieleden of bekenden te herdenken. Bovendien zijn helikoptervluchten boven beschermde groengebieden, natuur- en bosgebieden expliciet verboden, tenzij met bijzondere toelating van ANB of de beheerder (hier de provincie) en dit om specifieke redenen. Zelfs voor het gebruik van veel minder verstorende drones is er bijzondere toelating vereist om te vliegen over erkende bos- en natuurgebieden.
Wij begrijpen echt niet hoe men ertoe komt om de sereniteit binnen onze historische oorlogslandschappen én de noodzakelijke rust binnen onze beschermde natuur- en bosgebieden, nu plots te gaan verstoren door dreunende, kloppende en hakkende geluiden van laagvliegende helikopters. We hebben in Ieper al behoorlijk wat wielerwedstrijden en autorally's te verwerken met de bijhorende helikoptervluchten. We kennen dus dat vervelende geronk die een hele dag onze rust verstoord. Bovendien veroorzaken helikopters geluiden die mensen niet horen, maar die voor heel wat diersoorten niet te verdragen zijn, waardoor ze panikeren en op de vlucht slaan.
Naast de onaanvaardbare geluidslast is er de milieulast die helikoptervluchten veroorzaken. We leven in een tijd waarin we moeten streven naar een systematische afbouw en beperking van de uitstoot van brandstoffen. Vliegtax verhogen, kritiek op privévliegtuigen, korte vluchten afschaffen ten voordele van openbaar vervoer en nachttreinen, het zijn maar enkele voorbeelden. Op zijn minst dus merkwaardig te noemen dat de stad Ieper dan kiest voor brandstofverslindend helikoptertoerisme. Onze stad Ieper verbond zich er toch toe om in zijn klimaatplan (het gewezen Burgemeesterconvenant) de CO2-uitstoot gevoelig te verminderen tegen 2030?
De stad promoot toeristische helikoptervluchten, maar stelt zich al vele jaren negatief op tegen de plaatsing van nieuwe windturbines omwille van geluidsoverlast en verstoring van het landschap. In het bijzonder binnen de door UNESCO erkende de sites met Britse militaire begraafplaatsen binnen diezelfde Ieperboog, waar de helikopters nu dus hun vluchten op zullen richten.
Dat valt toch niet te rijmen? Het afhouden van windturbines binnen de Ieperboog staat in schril contrast met het aantrekken van helikoptervluchten boven dezelfde begraafplaatsen en oorlogslandschappengetuigen? Niemand kan ontkennen dat plots opduikende helikoptervluchten er de rust en sereniteit zullen verstoren.
Twee maten en twee gewichten omwille van commercieel gewin.
In een reactie op een kritische reactie van een burger, lezen we dat stadsbestuur stelt dat er beter kan samengewerkt worden met het helikopterbedrijf Toran, anders heeft de stad geen inspraak. Onze vragen zijn dan ook:
- Hoe zal de stad deze helikoptervluchten binnen de perken houden? Welke afspraken zijn er gemaakt over het toegestane aantal vluchten per dag?
- Zullen er dagen zijn waarop de vluchten verboden zijn?
- Zijn er uitzonderlijke toelatingen gevraagd én verkregen om boven beschermde oorlogslandschappen, militaire begraafplaatsen, erkende bos- en natuurgebieden te vliegen? Op welke basis is die uitzondering verkregen?
- Is dit een overeenkomst van bepaalde of onbepaalde duur?
- Zijn er afspraken met het Jan Ypermanziekenhuis i.v.m. noodsituaties waarbij patiënten en organen per helikopter vervoerd worden, en er dus geen andere, mogelijks hinderlijke vluchten in de buurt mogen komen?
Dit project is niet goed, noch voor het imago van de stad, noch voor de kwaliteit van onze groene herdenkingslandschappen, noch voor het Ieperse leefmilieu. Indien Team Ieper zich wil engageren om de leefbaarheid van de stad te verbeteren zoals ze in haar programma voorop stelde, dan moet ze een streep trekken doorheen dit plan en deze helikopter niet meer laten opgaan.
Verwaarlozing en verval bedreigen geklasseerde en beschermde monumenten
Als vrijwilliger bij de Ieperse vestingwacht en tijdens de opdrachten als streekgids en stadsgids, stellen we vast dat nogal wat geklasseerde monumenten er de laatste jaren redelijk verwaarloosd bijliggen. Hier en daar is er zelfs sprake van verval.
Ik heb het hier niet over het vestinglandschap als geheel, dat er mooi, verzorgd en netjes bijligt, maar wel over enkele historische gebouwen en structuren.
Concreet gaat dit over:
- de vestingmuren tussen de Menenpoort en het gewezen Openluchtzwembad, waar er ernstige beschadigingen zijn aan het metselwerk van de opstaande muurdelen
- de Saskamer nabij de Rijselpoort die een zeer verwaarloosde indruk geeft en vaak als tijdelijke opslag voor allerlei materialen dient
- de IJskelder, waarvan de gemetselde toegang dringend moet hersteld worden
- de Leeuwentoren waar regelmatig loszittende natuurstenen verdwijnen
- de Predikherentoren, waarvan de toegangspoort al vele jaren niet meer kan afgesloten worden waardoor ongenode bezoekers er hun zwerfvuil en zelfs behoefte nalaten
- De gerestaureerde en heringerichte 17de-eeuwse Kazematten achter St Jacobs, die nu al 2 jaar niet meer in gebruik zijn en waar de verwaarlozing toeslaat.
- Het grootste probleem doet zich voor in het Oude Waterzuiveringsstation bij Zillebekevijver, dat op 16 december 1999 geklasseerd werd als beschermd als monument voor industriële archeologie. Voor wie zich interesseert: op de internetsite inventaris.onroerenderfgoed.be/aanduidingsobjecten/12840 kan u de basisinformatie hierover nalezen.
Aan deze nochtans op Europees niveau unieke en spectaculaire constructie uit 1925, werd de voorbije 5 jaar vanuit de Ieperse museale en/of educatieve werking weinig of geen aandacht meer besteed. Voordien waren er regelmatig rondleidingen, de Nocturnes maakten er gebruik van, bijna jaarlijks waren er publieke bezoekdagen met vaak meer dan 750 belangstellenden.
Omdat dit alles de voorbije jaren is wegvallen, werden er steeds meer vandalenstreken uitgehaald en geraakten de technische installaties ontregeld. Vorig jaar, begin oktober, viel de installatie helemaal uit door een elektrische panne, veroorzaakt door knaagdieren. In dezelfde periode stelden we zelf een ernstig probleem vast met het nochtans 25 jaar lang goed werkende gesloten watercircuit, dat bezoekers een levendig beeld van de werkende installaties biedt.
Door deze problemen valt dit geklasseerde monument reeds 9 maanden niet meer te bezoeken en dienden aanvragen o.m. van de dienst Vrede en Internationale Solidariteit en diverse klasgroepen voor bezoeken geweigerd.
Vanwege de verregaande vervuiling hebben we met onze Ieperse ploeg landschapsvrijwilligers al een paar keer zelf de handen uit de mouwen gestoken om deze historische ruimtes op te ruimen en schoon te vegen.
Een van de oorzaken die tot deze verwaarlozing leidde, is het stopzetten sinds 2021 van de educatieve werking binnen de stedelijke dienst landschap. Als gevolg hiervan wordt de fysieke toestand van de historische ruimtes veel minder opgevolgd en nemen verwaarlozing en verval sluipenderwijs toe. Vrijwilligers van de Vestingwacht én de Landschapsvrijwilligers houden dan wel een oogje in het zeil, maar voor de grotere technische problemen laat de oplossing vaak op zich wachten.
De nood aan educatieve excursies blijft nochtans actueel: nog steeds vragen leerkrachten mij of andere bereidwillige streekgidsen of we voor hun klasgroep een uitstap doorheen landschap en geschiedenis van Ieper kunnen begeleiden.
Om zowel de fysieke toestand van onze historische vestingruimtes als de belangstelling voor deze cultuurhistorische en beschermde sites binnen onze stad weer op te krikken én in te zetten binnen de ruimere museale, cultuurhistorische en educatieve werking, stellen wij drie maatregelen voor:
- De problematiek agenderen en ten gronde behandelen door de adviserende en bestuurlijke organen binnen onze museale, culturele en toeristische werking, met het doel om deze sites opnieuw en nadrukkelijker binnen de werking te integreren.
- De helaas ter ziele gegane werking van een volwaardige Vestingwerkgroep terug opstarten en herstellen als volwaardige adviesgroep, samengesteld uit geëngageerde vrijwilligers en structureel ondersteund en begeleid (zowel inhoudelijk als technisch) door de betrokken stadsdiensten.
- De vanaf 2021 stopgezette milieueducatieve werking vanuit de stad nieuw leven inblazen, en in samenwerking met het onderwijs een programmatie opmaken die voldoende laagdrempelig en betaalbaar is voor alle Ieperse klasgroepen.
Tenslotte wens ik erop te wijzen dat het goede beheer en de werking rond geklasseerde en beschermde monumenten tot de verantwoordelijkheid van de eigenaar behoort, de stad dient hier dan ook zijn rol van goede huisvader, en liefst ook van creatieve uitbater, te behartigen!
Waterkwaliteit en waterzuivering in het landelijk gebied, inzet van de IBA’s
Het grootschalige onderzoek, onder de noemer “WATERMONSTERS” waar dit voorjaar vele duizenden Vlamingen aan meewerkten, leverde nieuwe inzichten op over de basiskwaliteit van onze waterlopen groot en klein, van beken en grachten.
De algemene conclusie: vooral kleine beken en grachten doen het minder goed tot slecht, grotere waterlopen scoorden (over het algemeen) beter dan verwacht.
Nog een belangrijke conclusie: wanneer een waterloop over voldoende afstand doorheen natuur- en bosgebied vloeit, herstelt de basiskwaliteit zich dankzij het zelfreinigend vermogen van de natuurlijke elementen.
Deze conclusies leiden ons naar de vraag hoe in Ieper de actuele situatie er uitziet omtrent de installaties voor Individuele Behandeling van Afvalwater, kortweg de IBA’s?
Het is immers enorm belangrijk dat huishoudens en bedrijven in het landelijk gebied die niet kunnen aansluiten op de openbare rioleringen en de grote waterzuiveringsinstallaties, hun afvalwater individueel laten zuiveren vooraleer het te lozen in grachten of beken.
Daarom vragen we het stadsbestuur graag om toelichting over de huidige situatie in Ieper:
- Hoeveel niet-aangesloten huishoudens en bedrijven beschikken op vandaag nog niet over een IBA of gelijkaardig zuiveringssysteem, en lozen dus nog steeds ongezuiverd afvalwater? (zowel in absolute cijfers als in percentage tegenover alle niet-aangesloten huishoudens)
- Op welke termijn kunnen deze ontbrekende IBA’s geïnstalleerd worden, en wordt dit actief opgevolgd?
- Welke zijn de steunmaatregelen (zowel financieel als praktisch) om de huishoudens en bedrijven die nog niet over IBA’s beschikken ertoe aan te zetten om deze installatie uit te voeren?
Inschrijvingsgeld Ieperse academie
Via het secretariaat van dé Academie Ieper vernemen we dat het stadsbestuur besliste om bij het inschrijvingsgeld voor het academiejaar 2025/’26, het kansentarief via de UiTPAS Westhoek niet langer toe te passen op het verminderd tarief maar op het volledige bedrag van de inschrijving aan dé Academie.
In de praktijk betekent dit dat de normale korting van 80% op het reductietarief voor iemand met leefloon of invaliditeit, ..., dus op het kansentarief van 173 euro via de UiTPAS, nu verschoven wordt naar 80% korting op het inschrijvingsgeld dat 400 euro zal bedragen.
Dit lijkt nog steeds een heel mooie korting, maar in de realiteit betekent dit dat iemand die tot nog toe ongeveer € 33 inschrijving betaalde via het UiTPAS-kansentarief, dit jaar € 80 zal betalen.
Dat is een stijging van bijna 250%. Een gezin met laag inkomen dat 2 of 3 gezinsleden de kans op kunstonderwijs wil bieden, moet dus een meerkost van bijna 50 euro per persoon voorzien. De realiteit toont aan dat dit voor 30 tot 40% van de gezinnen moeilijk haalbaar is. (cijfers na recent onderzoek)
Is deze aanpassing dan te verantwoorden? Moeten we er als stad niet voor zorgen dat de drempels om aan cultuur en onderwijs te doen voor iedereen, ook gezinnen met laag inkomen, zo laag mogelijk gehouden worden?
Er zijn uiteraard nog andere drempels dan enkel het de financiële. Maar laat ons deze toch alvast minimaliseren voor wie het nodig heeft.
Groen Ieper vraagt dan ook met aandrang om deze maatregel te herzien en terug te keren naar de korting op verminderde tarieven via de UITPAS.
Les volgen aan onze Academie kan toch nooit een voorrecht voor de betere inkomens worden?
Verkeersveiligheid in Brielen, herinvoer zone 30km/u
De doorgang van de N8 door Brielen pronkt al meer dan 35 jaar hoog op de agenda van dringende verkeersknelpunten in Ieper. Momenteel wordt hierover, voor de zoveelste keer, een nieuwe studie opgestart met een brede overlegronde waar diverse stakeholders op uitgenodigd zijn. Ook wij zullen ons daarbij kritisch maar positief voor inzetten.
Dat betekent echter niet dat we de huidige, actuele situatie zomaar laten passeren. Zoals u weet heeft het Agentschap Wegen & Verkeer iets meer dan een jaar geleden beslist om de zone 30 in de dorpskern te schrappen, en dit naar aanleiding van het stopzetten van de basisschool in Brielen. Nochtans was de zone 30 een uitstekende maatregel om het verkeer door Brielen veiliger en rustiger te laten verlopen, en om het zware verkeer ertoe aan te zetten om het dorp te vermijden en de Noorderring als verbindingsweg op te zoeken.
GROEN Ieper steunt dan ook krachtig de oproep van vele inwoners van Brielen, die recent aan de alarmbel trokken, om het schrappen van deze zone 30 zo snel als mogelijk te herzien.
Het antwoord dat AWV via de pers hierop gaf, was dat de verkeersveiligheid niet in gedrang komt door deze ingreep. Dit is een bijzonder cynisch antwoord van de hoofdspeler in het verkeersverhaal, die er al 3 decennia over doet om de gevaarlijkste punten op de N8 te ontsluiten. Een antwoord vanuit een zeer enge blik op wat veilig en leefbaar is voor de lokale bewoners.
Bovendien wordt het argument van de sluiting van de basisschool volledig weerlegd door het feit dat er sinds 2022 in de schoolgebouwen een nieuwe afdeling van basisschool Het Vlot, met name ‘De Vloot’, gehuisvest is, waar kleuters Buitengewoon Onderwijs kunnen genieten. Deze situatie wordt kraakhelder geduid door de directeur van de scholengemeenschap Kleine Vos: “Door de groei en noden binnen het buitengewoon onderwijs was er nood aan extra ruimte. Brielen bood een tijdelijke oplossing. De volledige kleuterafdeling verhuisde naar het dorp, waar intussen dus geen zone 30 meer geldt. “
We vernemen dat er hierover ondertussen contact werd opgenomen met het stadsbestuur. Zowel de Brielenaars als de kleuters van De Vloot verdienen beter. Vandaar onze vragen aan het stadsbestuur:
- Zal er met extra druk worden gepleit bij het AWV om de situatie in Brielen veiliger te maken en de zone 30 doorheen de dorpskom zo snel als mogelijk te herstellen?
- Zal men de bewoners duidelijkheid én inspraak geven over de toekomstige plannen in de dorpskern over de ontsluiting van de N8?